Στη μέση μιας πυκνής περιοχής του Ατλαντικού Δάσους, το ψιλόβροχο σχηματίζει μια ομίχλη. Η θερμοκρασία είναι αρκετά χαμηλότερη από ό,τι στις κατοικημένες γειτονιές του Ρίο ντε Τζανέιρο. Γύρω από ένα πλούσιο τραπέζι πρωινού εμπλουτισμένο με τοπικά προϊόντα, ο κόσμος έρχεται πιο κοντά. Η ομάδα των απογραφών από το Ινστιτούτο Γεωγραφίας και Στατιστικής της Βραζιλίας (IBGE) ξεκινά τις πρώτες συνεντεύξεις ενός ταξιδιού που θα διαρκούσε μέχρι τα μεσάνυχτα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Στο μεσημεριανό γεύμα, σερβίρεται πλήρης feijoada. Στο τέλος της εργασίας, συγκινητική και με πνιχτή φωνή, η Eulália Ferreira da Silva διάβασε ένα κείμενο με ευχαριστίες και αφιερώματα.
Δεν ήταν μια οποιαδήποτε μέρα. ΕΝΑ άνευ προηγουμένου επίσκεψη της ομάδας IBGE θεωρήθηκε ως μια ιστορική στιγμή από τους κατοίκους της κοινότητας quilombola της Pedra Bonita. Η αναφορά από Πολιτική Απορρήτου, που ζήτησε άδεια για να παρακολουθήσει το έργο, εξεπλάγη και με ένα αφιέρωμα. Οι quilombolas παρέδωσαν μια πλακέτα ευχαριστώντας τους «για το ευγενές έργο της τεκμηρίωσης της πρώτης απογραφής στην ιστορία αυτών των οικογενειών, παρέχοντας ιστορικές γνώσεις που συνδέουν τη δημοσιογραφική μνήμη με την εθνική μνήμη». (Folha de S.Paulo)
«Σε επίσημα στοιχεία και αρχεία, δεν υπάρχουμε εδώ και περισσότερα από 150 χρόνια. Γι' αυτό είναι μια τόσο σημαντική και ιστορική ημερομηνία. Μας αναγνωρίζουν ως Βραζιλιάνοι πολίτες», είπε η Eulália, 61 ετών. «Είμαστε ξεχασμένοι εδώ και αιώνες. Δεν μπορούν να μας κάνουν αόρατους και να κρύψουν μια ιστορία που είναι περιβόητη και που έχουμε καταγράψει σε παλιές φωτογραφίες και έγγραφα»./
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
- Καθυστέρηση δύο ετών στη συλλογή δεδομένων
Η Βραζιλία συνήθως πραγματοποιεί τη Δημογραφική Απογραφή κάθε δέκα χρόνια. Είναι η μοναδική έρευνα νοικοκυριών που καλύπτει και τους 5.570 δήμους της χώρας. Στόχος είναι η προσφορά ένα πορτρέτο του πληθυσμού και των συνθηκών του νοικοκυριού στη χώρα. Οι πληροφορίες που λαμβάνονται υποστηρίζουν την ανάπτυξη δημόσιων πολιτικών και αποφάσεων που σχετίζονται με την κατανομή των οικονομικών πόρων. Η απογραφή, η οποία έπρεπε να είχε πραγματοποιηθεί το 2020, αναβλήθηκε δύο φορές: πρώτα, λόγω της πανδημίας Covid-19 και στη συνέχεια λόγω δημοσιονομικών δυσκολιών.
- Η απογραφή του 2022 έχει νέες καθυστερήσεις
Η απογραφική επιχείρηση ξεκίνησε τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους. Οι εργασίες, που αρχικά αναμένεται να ολοκληρωθούν τον Οκτώβριο, έχουν καθυστερήσει: με το 49% του πληθυσμού να καλύπτεται, η IBGE εκτιμά τώρα ότι η απογραφή παρατείνεται έως τις αρχές Δεκεμβρίου.
Η πρόβλεψη είναι να επισκεφθείτε 5.972 τοποθεσίες quilombola. Και το πρώτη φορά ότι ζητείται η γνώμη αυτού του πληθυσμού. Στην έκδοση του 2010, το IBGE συμπεριέλαβε μια καταγραφή των αυτόχθονων εθνοτήτων.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Συμμετοχή των quilombolas: πολιτιστικός πλούτος και συγκεκριμένες συστάσεις
Υπάρχει ειδική προετοιμασία για το έργο της συλλογής δεδομένων από αυτούς τους πληθυσμούς για πρώτη φορά, λέει η Isabela Nery Lima, οικονομολόγος και αναλύτρια απογραφής στο IBGE, η οποία είναι υπεύθυνη για το συντονισμό της συλλογής πληροφοριών για τους παραδοσιακούς λαούς.
«Πρέπει να τα κάνουμε όλα αυτά με τον λιγότερο επεμβατικό δυνατό τρόπο. Και γι' αυτό αναζητούμε ηγέτες. Λειτουργούν ως συνεργάτες που βοηθούν να ανοίξουν οι πόρτες και επίσης μας καθοδηγούν σε όλη την περιοχή, ώστε να μπορούμε να κάνουμε συνέντευξη από όλους τους κατοίκους», λέει η Isabela. «Είναι η αναγνώριση των ανθρώπων που πρέπει να είναι μέρος των κοινωνικών διαδικασιών, της πολιτικής διαδικασίας. Στην πραγματικότητα, είναι ακόμη και ένας τρόπος καταπολέμησης της ιστορικής διαγραφής».
Η συμπερίληψη των quilombolas, σύμφωνα με τον ειδικό, δίνει η Βραζιλία την ευκαιρία να ανακαλύψετε τη δική σας διαφορετικότητα, επιτρέποντας καλύτερο χωροταξικό σχεδιασμό και τη δημιουργία νέων δημόσιων πολιτικών.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Κοινότητα Pedra Bonita Quilombola
- Στην Pedra Bonita, 50 άνθρωποι ζουν σε 20 κατοικίες, μερικές από τις οποίες είναι αρκετά ερειπωμένες. Σύμφωνα με τους κατοίκους, οι περιβαλλοντικοί επιθεωρητές απέτρεψαν τις ανακαινίσεις.
- Άλλες 60 κοινότητες quilombola στην πολιτεία του Ρίο ντε Τζανέιρο θα δέχονται επισκέψεις από τους απογραφείς της IBGE.
Η ιστορία της κοινότητας quilombola της Pedra Bonita είναι ένα παράδειγμα. Βρίσκεται στο Εθνικό Πάρκο Tijuca. Παρά το γεγονός ότι ανήκε επίσημα στην επικράτεια της πρωτεύουσας του Ρίο, η κοινότητα δεν είχε δεχτεί ποτέ επίσκεψη από τους απογραφείς. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται η ράμπα δωρεάν πτήσεων, από όπου τουρίστες και λάτρεις των ακραίων σπορ κάνουν αλεξίπτωτο ή αλεξίπτωτο πλαγιάς για να απολαύσουν μια μοναδική θέα στην πρωτεύουσα του Ρίο ντε Τζανέιρο πριν προσγειωθούν στην Praia de São Conrado.
Εκεί άρχισαν να συγκεντρώνονται, από τη δεκαετία του 1860 και μετά, όχι μόνο πρώην μαύροι σκλάβοι, αλλά και αυτόχθονες και μετανάστες φτωχοί Πορτογάλοι που εντάχθηκαν στην υπόθεση της κατάργησης. Καταλαμβάνοντας τρία αγροκτήματα, αυτοί οι άνθρωποι συντηρούνταν με την παραγωγή λαχανικών και φρούτων και την καλλιέργεια των λουλουδιών διακοσμητικός. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περισσότερα από 2 χιλιάδες δέντρα καμέλια, ένα λουλούδι που υιοθετήθηκε ως σύμβολο της Συνομοσπονδίας Καταργήσεων, μιας πολιτικής οργάνωσης που εμφανίστηκε στο Ρίο ντε Τζανέιρο το 1883 και πάλεψε για το τέλος της δουλείας.
Συναισθηματική αξία και διατήρηση
Ένας απόγονος πρώην σκλάβων και αυτόχθονων πληθυσμών, ο Jose Emílio Cordeiro, ηλικίας 53 ετών, είναι σήμερα πρόεδρος του Συνδέσμου Παραδοσιακού και Κουιλομπολικού Πληθυσμού της Pedra Bonita (Aquibonita), που ιδρύθηκε από τους κατοίκους της κοινότητας. Λέει ότι οι πρώτοι συγγενείς του, καθώς και άλλες οικογένειες, έφτασαν στο μέρος όταν η κυβέρνηση προώθησε την αναδάσωση της περιοχής μεταξύ 1860 και 1890.
«Πολλοί ήρθαν στη δουλειά σχεδόν υποχρεωμένοι. Εδώ ήταν ένα μέρος όπου κρύβονταν γιατί όλοι, με έναν συγκεκριμένο τρόπο, υφίσταντο διακρίσεις. Και σχημάτισαν αυτή την κοινότητα που υπερασπίζεται το δάσος. Είμαστε από τη φύση μας συντηρητές, όχι λόγω μανίας. Είναι η καταγωγή μας. Κάθε μικρό φυτό, κάθε δέντρο εδώ για εμάς έχει το χέρι των προγόνων μας και έχει τεράστιο νόημα».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Την πρωτοφανή επίσκεψη των απογραφών γιόρτασε ο José Emílio:
«Είναι μια νίκη για όλα τα quilombo, αλλά συγκεκριμένα για εμάς, είναι μια μεγάλη νίκη λαμβάνοντας υπόψη τις εξωτερικές απειλές που υποφέρουμε. Χρειαζόμαστε βοήθεια από τις δημόσιες αρχές. Και η IBGE μας βοηθά να δείξουμε αυτή τη γη, όχι για την εμπορική της αξία, αλλά για τη συναισθηματική της αξία. Είναι η ιστορία των προγόνων μας και η ιστορία όλης αυτής της βλάστησης».
Τονίζει, ωστόσο, ότι μερικές από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για όσους ζουν στη μέση του δάσους είναι η δυσκολία πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια, που εμποδίζει τις οικογένειες να έχουν, για παράδειγμα, ψυγείο. Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι επίσης δύσκολη η πρόσβαση υπηρεσίες δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, ο εμβολιασμός των quilombolas θεωρήθηκε προτεραιότητα από το Εθνικό Σχέδιο Εμβολιασμών (PNI), αλλά δεν υπήρχε παράγοντας στην κοινότητα Pedra Bonita και οι κάτοικοι έπρεπε να ταξιδέψουν στις πλησιέστερες κλινικές στις γειτονιές Alto da Boa Vista και São Conrado. παρακολουθούνται σύμφωνα με το ημερολόγιο του γενικού πληθυσμού.
Πολεμήστε για έδαφος
Το Εθνικό Πάρκο Tijuca δημιουργήθηκε το 1961 χωρίς νομιμοποίηση της γης της περιοχής που καταλαμβάνουν οικογένειες. Η κοινότητα απειλήθηκε με έξωση σε διαφορετικές χρονικές στιγμές και, μόλις τον περασμένο Ιούνιο, αναγνωρίστηκε ως απομεινάρι κιλομπόλα, λαμβάνοντας το πιστοποιητικό από το Ίδρυμα Palmares, που συνδέεται με το Υπουργείο Ιθαγένειας. Ο Η διαδικασία κατοχύρωσης γης βρίσκεται υπό επεξεργασία στο Εθνικό Ινστιτούτο Αποικισμού και Αγροτικής Μεταρρύθμισης (Incra).
Ο Χοσέ Εμίλιο αναφέρει ότι «είναι ένας συνεχής αγώνας» να υπερασπιστεί την περιοχή στην οποία ζει σήμερα.
«Αντιστεκόμαστε γιατί έχει, για εμάς, συναισθηματική αξία. Αλλά οι άνθρωποι θέλουν να βγάλουν χρήματα από εδώ. Έχουν ήδη γίνει, για παράδειγμα, συζητήσεις για την κατασκευή ενός ξενοδοχείου εδώ. Και κάποιοι περιβαλλοντολόγοι επηρεάζονται. Ξέρουμε ότι. Έτσι, γίναμε εδώ οι θεματοφύλακες», αναφέρει. «Είναι το ίδιο το κράτος που ενεργεί ενάντια σε αυτούς που είναι εγκατεστημένοι και διαγράφει την ιστορία».
«Αλλά γνωρίζουμε επίσης ότι η διαχείριση αλλάζει και υπάρχουν πάντα εξωτερικές επιρροές που δεν ενδιαφέρονται πάντα για τη διατήρηση. Υπήρχε μια διοίκηση του Εθνικού Πάρκου που μας έδωσε ένα δίπλωμα και αναγνώρισε τον ρόλο μας ως φύλακας του δάσους, αλλά υπήρχε και ένας διαχειριστής που έλεγε ότι είμαστε εισβολείς. Χωρίς αμφιβολία, αυτό το διατηρητέο περιβάλλον οφείλεται στις οικογένειές μας. Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν νόμοι που μας προστατεύουν, αλλά δυστυχώς πρέπει να παλέψουμε για να εφαρμόσουμε και να προστατεύσουμε τον νόμο», προσθέτει ο κάτοικος.
Με πληροφορίες από Πολιτική Απορρήτου
