Ο Pereira, ένας ιθαγενής Pupekuri, μιλά με λύπη για τον αντίκτυπο του υδροηλεκτρικού σταθμού, του τέταρτου μεγαλύτερου στον κόσμο, που καταγγέλλεται από ντόπιους ότι κατέστρεψε μια από τις πιο βιοποικιλοποιημένες περιοχές του πλανήτη και ότι τους ανάγκασε να εγκαταλείψουν τον τρόπο ζωής τους .
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Η κουλτούρα μας είναι να ζούμε από τα ψάρια και το νερό», λέει ο Περέιρα, 39 ετών, φορώντας ένα παραδοσιακό κολιέ και ένα κόκκινο σκουφάκι.
Το βλέμμα του είναι καρφωμένο στο άλλοτε πλημμυρισμένο τοπίο, μεταμορφωμένο σε ένα κουβάρι από λακκούβες, όπου τα ψάρια παγιδεύονται από την εκτροπή της ροής που προκαλεί το εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας. Μπέλο Μόντε, στην Πάρα, άνοιξε το 2016.
«Έχουμε χάσει εντελώς τον πολιτισμό μας», λέει. «Σήμερα, είμαστε αναγκασμένοι να αγοράζουμε τρόφιμα στην πόλη».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Όπως έφυγε ο Θεός»
Κατά μήκος σχεδόν 2 χιλιάδων χλμ., η ροή του Ξινγκού ανεβαίνει και πέφτει με την εποχή των βροχών, δημιουργώντας μεγάλες «ιγκαπούς» ή πλημμυρισμένες ζούγκλες, που είναι ζωτικής σημασίας για πολλά είδη. Είναι επίσης ζωτικής σημασίας για περίπου 25 αυτόχθονες πληθυσμούς που ζουν στις όχθες του.
Μπέλο Μόντε εκτρέπει μια επέκταση περίπου 100 km από το Ξινγκού, που ονομάζεται Volta Grande, στον δήμο Altamira, για να προμηθεύσει το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο με δυναμικότητα παραγωγής 11.233 μεγαβάτ, που αντιπροσωπεύει το 6,2% της συνολικής ισχύος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Βραζιλίας.
Με την κατασκευή που υπολογίζεται σε 40 δισεκατομμύρια ρεάλ, έως και το 80% της ροής του ποταμού λαμβάνεται από Μπέλο Μόντε. Επιστήμονες, περιβαλλοντολόγοι και κάτοικοι καταγγέλλουν την καταστροφική επίδραση σε αυτό το μοναδικό οικοσύστημα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Το φράγμα έσπασε τον παλμό της πλημμύρας. Ανοδικά [στον ποταμό] της δεξαμενής, αυτή η περιοχή είναι σαν να ήταν πάντα σε πλημμύρα, και κατάντη [κάτω ποταμός], είναι σαν να ήταν πάντα σε ξηρή περίοδο», εξηγεί ο André Oliveira Sawakuchi, γεωεπιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο. .
Αυτό επηρεάζει τους πληθυσμούς των ψαριών και των tracajá, οι οποίοι εξαρτώνται από τα igapós για να τραφούν και να αναπαραχθούν, λέει ο ειδικός.
Καθισμένος στις όχθες των εντυπωσιακών καταρρακτών Jericoá, in Ξινγκού, που θεωρείται ιερό από τον λαό του, ο ηγέτης των ιθαγενών Giliarde Juruna περιγράφει μια σύγκρουση πολιτισμών.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Η πρόοδος για εμάς είναι να έχουμε τη φύση όρθια, να έχουμε τα ζώα, τα ποτάμια με τον τρόπο που τα άφησε ο Θεός», λέει η Juruna, 40 ετών.
«Η πρόοδος για τον λευκό άνδρα είναι τελείως διαφορετική γιατί πιστεύει ότι κάνει καλό φέρνοντας πρόοδο, αλλά καταστρέφει τη φύση, κάνει κακό στον εαυτό του», συνεχίζει.
Καλαμάρι κάτω από τον μεγεθυντικό φακό
Μπέλο Μόντε Σχεδιάστηκε τη δεκαετία του 1970, αλλά εγκρίθηκε μόνο κατά τη διάρκεια των κυβερνήσεων του Luiz Inácio Lula da Silva (2003-2010), ο οποίος εξελέγη τον Οκτώβριο για τρίτη θητεία.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Με την επιστροφή του στην εξουσία, την 1η Ιανουαρίου, η προσοχή στρέφεται και πάλι στο επίμαχο εργοστάσιο.
Απλώς πολλοί περιμένουν από τον Λούλα να εκπληρώσει τα δικά του promess για να κάνει καλύτερη δουλειά προστασίας Αμαζόνα από τον Jair Bolsonaro, του οποίου η κυβέρνηση κατέγραψε αρχεία αποψίλωσης των δασών.
Παρά το γεγονός ότι προστατεύεται ως πηγή καθαρής ενέργειας και κινητήρας οικονομικής ανάπτυξης, Μπέλο Μόντε δεν ανταποκρίθηκε πλήρως στις προσδοκίες.
Σύμφωνα με την εταιρεία που εκμεταλλεύεται το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο, τη Norte Energia, το εργοστάσιο παρήγαγε κατά μέσο όρο 4.212 μεγαβάτ φέτος, λιγότερο από το ήμισυ της δυναμικότητάς του.
Και σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science Advances, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου τριπλασιάστηκαν στην περιοχή μετά την κατασκευή του φράγματος, κυρίως λόγω του μεθανίου που απελευθερώνεται από την αποσύνθεση του δάσους που βρίσκεται στον πυθμένα της δεξαμενής.
Μία εναλλακτική
Ερευνητές από την ομάδα διατήρησης Instituto Socioambiental (ISA), σε συνεργασία με αυτόχθονες πληθυσμούς της εθνοτικής ομάδας Juruna, αποφάσισαν το 2015 να τεκμηριώσουν τον αντίκτυπο και βρήκαν έναν τρόπο να Μπέλο Μόντε επηρεάζουν λιγότερο τη ροή του ποταμού.
Ονομάζεται σχέδιο «Piracema», αναφερόμενο στην περίοδο κατά την οποία τα ψάρια κολυμπούν ανάντη για να γεννήσουν, οι υποστηρικτές του ισχυρίζονται ότι θα απαιτούσε μόνο μια σχετικά μικρή προσαρμογή στην τρέχουσα χρήση νερού του φράγματος για να προσαρμοστεί στις φυσικές πλημμύρες και άμπωτες του ποταμού.
Η Ibama θα αποφασίσει σύντομα εάν η Norte Energia θα πρέπει να υιοθετήσει αυτό το σχέδιο.
(με Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP))
Διαβάστε επίσης:
