Μια διάσημη μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Επιστήμη έδειξε ότι, μέχρι το 2015, περίπου 6,3 δισεκατομμύρια τόνοι πλαστικών πολυμερών είχαν παραχθεί και απορριφθεί σε όλη την ανθρώπινη ιστορία. Από αυτά, μόνο το 9% ανακυκλώθηκε και το 12% αποτεφρώθηκε. Το υπόλοιπο 79% συσσωρεύτηκε σε χωματερές ή σε ηπειρωτικά περιβάλλοντα, εκ των οποίων περίπου το 10% έφτασε σε θαλάσσια ή παράκτια περιβάλλοντα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τα στοιχεία προέρχονται από οκτώ χρόνια. Και παρόλο που ορισμένες χώρες έχουν ανακοινώσει πολιτικές «μηδενικού πλαστικού», η κατάσταση είναι σίγουρα πολύ χειρότερη τώρα, ως σωρευτικό αποτέλεσμα, δεδομένου ότι η ετήσια παραγωγή είναι 400 εκατομμύρια τόνοι. Ως αποτέλεσμα, η μόλυνση από μικροπλαστικά έχει γίνει, μετά την κλιματική κρίση, ένα από τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά προβλήματα στον πλανήτη. Υπάρχουν μικροπλαστικά παντού: στη στεριά, στη θάλασσα και στον αέρα. Όπως αναφέρει ο ερευνητής Ίταλο Κάστρο, καθηγητής στο Instituto do Mar στο Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο (IMar-Unifesp), «απλώς δεν βρίσκουμε μικροπλαστικά εκεί που δεν τα ψάχνουμε». Στο ανθρώπινο σώμα, έχουν ήδη ανιχνευθεί στο αίμα, τους πνεύμονες, την καρδιά και τον πλακούντα.
Ο επιβαρυντικός παράγοντας είναι ότι αυτό που θα έπρεπε να είναι λύση αποτελεί συχνά ένα επιπλέον πρόβλημα. Αυτό δείχνει έρευνα που συντόνισε ο Κάστρο.
Ερευνητές από το Instituto do Mar επισκέφτηκαν 40 σούπερ μάρκετ στη Βραζιλία και ανέλυσαν προϊόντα που υποτίθεται ότι είναι κατασκευασμένα από βιοδιασπώμενα πλαστικά που εκτίθενται προς πώληση. Οι εγκαταστάσεις επιλέχθηκαν από μεγάλες αλυσίδες που λειτουργούν στις πολιτείες του Σάο Πάολο και του Ρίο ντε Τζανέιρο. Και βρέθηκαν συνολικά 49 διαφορετικά προϊόντα, μεταξύ των οποίων τσάντες, φλιτζάνια, πιάτα, μαχαιροπίρουνα και άλλα μαγειρικά σκεύη. Αυτά τα αντικείμενα ήταν, κατά μέσο όρο, 125% πιο ακριβά από παρόμοια αντικείμενα κατασκευασμένα από συμβατικά πλαστικά. Η μεγάλη έκπληξη ήταν να διαπιστώσουμε ότι κανένα από αυτά, ακόμη και αυτά από μεγάλες μάρκες, δεν πληρούσε τις ελάχιστες απαιτήσεις για να θεωρηθεί βιοδιασπώμενο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η μελέτη είχε ως πρώτο συγγραφέα τον διδάκτορα Beatriz Barbosa Moreno, κάτοχος υποτροφίας από τη ΦΑΠΕΣΠ υπό την καθοδήγηση του Κάστρο. Τα αποτελέσματα ήταν δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Βιώσιμη Παραγωγή και Κατανάλωση.
«Για να θεωρηθεί βιοαποδομήσιμο, ένα προϊόν, όταν απορρίπτεται στο περιβάλλον, πρέπει να μετατραπεί σε νερό [H2O], διοξείδιο του άνθρακα [CO2], μεθάνιο [CH4] και βιομάζα σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα. curto. Δεν υπάρχει συναίνεση για το τι είναι αυτό το χρονικό διάστημα. Αλλά η γενική ιδέα είναι ότι ποικίλλει από μερικές εβδομάδες έως ένα χρόνο. Κανένα από τα 49 αντικείμενα που ερευνήσαμε δεν πληρούσε αυτή την απαίτηση», λέει ο Κάστρο.
Σύμφωνα με τον ερευνητή, περισσότερο από το 90% από αυτά κατασκευάστηκαν με μια κατηγορία υλικών που ονομάζονται συμβατικά οξοδιασπώμενα. Παρά το όνομά τους, αυτά τα υλικά δεν υφίστανται αποικοδόμηση υπό κανονικές περιβαλλοντικές συνθήκες. Είναι πολυμερή ορυκτής προέλευσης που προστίθενται με μεταλλικά άλατα. Τα άλατα επιταχύνουν τη διαδικασία οξείδωσης και κατακερματισμού. Αλλά θραύσματα μπορούν να παραμείνουν στη φύση για δεκαετίες. Εκτός από το ότι δεν συμβάλλει στην υποβάθμιση, ο κατακερματισμός επιταχύνει τον σχηματισμό μικροπλαστικών.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Τα οξοδιασπώμενα πλαστικά έχουν ήδη απαγορευτεί σε πολλά μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι απαγορεύσεις συνέβησαν λόγω της έλλειψης στοιχείων βιοδιασπασιμότητας σε πραγματικό περιβάλλον, που σχετίζεται με τον κίνδυνο σχηματισμού μικροπλαστικών», λέει ο Κάστρο.
Κανονισμός λειτουργίας
Καθώς τα οξοδιασπώμενα πλαστικά δεν είναι ακόμη απαγορευμένα στη Βραζιλία, η πώλησή τους δεν συνιστά έγκλημα. Ωστόσο, εκτός από την παραπλανητική ονομασία, οι καταναλωτές παραπλανούνται από τον ισχυρισμό πολλών εταιρειών ότι τα προϊόντα τους έχουν περάσει τεχνικά πρότυπα και δοκιμές βιοδιασπασιμότητας όπως το ASTM D6954-4 ή το SPCR 141. «Αυτά τα πρότυπα παρέχουν μόνο έναν οδηγό για σύγκριση των ρυθμών υποβάθμισης και αλλαγές στις φυσικές ιδιότητες υπό ελεγχόμενες εργαστηριακές συνθήκες, χωρίς να αξιολογούνται τα τελικά στάδια αποδόμησης. Μάλιστα, στις ιστοσελίδες των ίδιων των προτύπων, υπάρχουν προειδοποιήσεις ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται σε πιστοποιήσεις βιοδιασπασιμότητας εμπορικών πλαστικών προϊόντων», υποστηρίζει ο Κάστρο.
Ο ερευνητής τονίζει ότι η εμπορευματοποίηση ενός προϊόντος που δεν παραδίδει το promeαπό περιβαλλοντική άποψη, μπορεί να πλαισιωθεί ως πρακτική του greenwashing, ένας αγγλικός όρος που υποδηλώνει ψευδείς περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς σε εμπορικά προϊόντα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Όταν ένα προϊόν που είναι γνωστό ότι είναι επιβλαβές για το περιβάλλον χρησιμοποιείται μαζικά, πρέπει να εφαρμόζονται κρατικές ενέργειες. Υπό αυτή την έννοια, ένα νομοσχέδιο βρίσκεται υπό επεξεργασία στη Γερουσία 2524/2022 που, μεταξύ άλλων μέτρων, απαγορεύει τη χρήση οξειδωτικών ή προοξειδωτικών προσθέτων σε θερμοπλαστικές ρητίνες, καθώς και την κατασκευή, εισαγωγή και πώληση οποιασδήποτε συσκευασίας και προϊόντων από οξειδωτικά πλαστικά», ενημερώνει ο Κάστρο.
Εάν εγκριθεί στην τρέχουσα μορφή του, λέει ο ερευνητής, το PL 2524/2022 θα μπορούσε να συμβάλει στη μετάβαση της Βραζιλίας προς μια κυκλική οικονομία πλαστικών. «Αυτή η μετάβαση είναι μια επείγουσα ανάγκη», τονίζει ο Κάστρο. Και συνεχίζει: «Το Instituto do Mar βρίσκεται στο Santos, στην ακτή του São Paulo. Στο Santos, εντοπίσαμε μικροπλαστικά συσσωρευμένα σε στρείδια [Crassostrea brasiliana] και μύδια [πόδι ποδιού]. Αυτά τα ζώα είναι φίλτρα θαλάσσιου νερού. Ως εκ τούτου, θεωρούνται το χρυσό πρότυπο για την αξιολόγηση των συνθηκών του περιβάλλοντος στο οποίο βρίσκονται. Οι τιμές που εντοπίσαμε είναι από τις υψηλότερες στον κόσμο σε σύγκριση με άλλες 40 παρόμοιες μελέτες», λέει (Διαβάστε περισσότερα στο: agencia.fapesp.br/41673).
Σε επαφή με την έκθεση, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (MMA) δήλωσε σε σημείωμα ότι υποστηρίζει το PL 2524/22, αλλά με ορισμένες αλλαγές. «Το υπουργείο τάσσεται υπέρ της απαγόρευσης των οξειδωτικών/προοξειδωτικών πρόσθετων, με βάση μελέτες που αποδεικνύουν τη δημιουργία μικροπλαστικών στον κατακερματισμό πλαστικών με τέτοια πρόσθετα – που προκαλεί περιβαλλοντική ζημιά, ιδιαίτερα για τα θαλάσσια περιβάλλοντα», τονίζεται στο κείμενο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο Σύνδεσμος Βιομηχανίας Πλαστικών της Βραζιλίας (Abiplast) δήλωσε επίσης σε ανακοίνωσή του ότι είναι υπέρ της απαγόρευσης της χρήσης οξοδιασπώμενων προσθέτων σε πλαστικά προϊόντα. Ωστόσο, η οντότητα είναι κατά του ΠΛ 2524/2022, το οποίο, στην εκτίμησή του, «μπερδεύει την κυκλική οικονομία με την απαγόρευση των πλαστικών προϊόντων, κατευθύνοντας το αντικείμενο του νόμου μόνο σε ένα μόνο υλικό». Το κείμενο αναφέρει επίσης ότι «η κυκλική οικονομία συνεπάγεται μια συστημική αλλαγή, επομένως, απαιτεί μια μακροοικονομική προσέγγιση, που θα περιλαμβάνει όλους τους κλάδους του κλάδου. Εν τω μεταξύ, ένα άλλο PL, το 1874/2022 [που θεσπίζει την Εθνική Πολιτική Κυκλικής Οικονομίας], φέρνει σημαντικές διατάξεις, όπως η στρατηγική διαχείριση των πόρων, η προώθηση νέων επιχειρηματικών μοντέλων, οι επενδύσεις σε δραστηριότητες έρευνας και καινοτομίας και υποστήριξη για τη μετάβαση στη χρήση τεχνολογιών χαμηλού κόστους. μέσω της δημιουργίας ελκυστικών συνθηκών για δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, μεταξύ άλλων πτυχών».
«Η Abiplast πιστεύει στη σοβαρή και ακριβή συζήτηση, με επιστημονικές πληροφορίες, ώστε να μπορεί να προωθηθεί ένας σκόπιμος διάλογος σχετικά με τη σωστή χρήση του πλαστικού και όλα τα οφέλη που έχει φέρει και φέρνει το υλικό στην κοινωνία. Ο κλάδος των πλαστικών υπήρξε πρωταγωνιστής σε δράσεις για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας του υλικού, επενδύοντας στην τεχνολογία, τη βιωσιμότητα και την καινοτομία», ανέφερε η οντότητα.
Διαβάστε επίσης:
