NBEk Irango protesten aurkako errepresioa amaitzeko eskatu du

NBEren Giza Eskubideen Kontseiluko 47 estatu kideek, erakunde horrek giza eskubideen arloan duen organo gorena, Irango "okerrera egiten ari den egoera"ri aurre egiteko bilera egiten ari dira.

«Indarraren erabilera alferrikako eta neurrigabea gelditu behar da. Agintean daudenen ohitura zaharrek eta gotorlekuko mentalitateak ez dute funtzionatzen. Egoera larriagotu besterik ez dute egiten”, esan du Volker Türk Giza Eskubideetarako Goi Mandatariak.

"Manifestari iraniarrek ez dute lekurik Genevako Giza Eskubideen Kontseiluan, ez dute ahotsik Nazio Batuen Erakundean", esan zuen Annalena Baerbock Alemaniako Atzerri ministroak pixka bat lehenago.

Gobernuaren aurkako protesten olatua, Mahsa Amini hil ostean emakumeen eskakizunen ondorioz sortu zen, moralaren poliziaren zaintzapean hildako emakume kurdua, islamiar beloa behar bezala ez eramateagatik, aurrekaririk gabeko magnitudea lortu du Iraultza Islamikoaz geroztik. 1979.

Türk-en arabera, 14 mila manifestari inguru atxilotu zituzten, haurrak barne, protesten testuinguruan, «kopuru itzela».

Irango justiziak dagoeneko sei pertsona hiltzera zigortu ditu manifestazioekin lotuta.

Kontseiluak ostegun honetan erabakiko du goi mailako ikertzaile talde bat izendatzea manifestazioen errepresioarekin lotutako giza eskubideen urraketak aztertzeko.

Alemaniak eta Islandiak aurkeztutako ebazpen-proiektuaren arabera, nazioarteko misio independente honek "genero indarkeriaren dimentsioa" barne hartu beharko du.

Gehiegikeria horien frogak biltzea eta etorkizuneko lege-ekintza posibleetarako gordetzea da.

Ez dago "sinesgarritasun moralik"

Irango diplomatiko, aktibista eta aditu askok bultzatu zuten ekimen hau.

"Ahal dugun guztia egin behar dugu Iranen gertatzen ari denari buruzko egia ezagutzera emateko eta Irango herriaren justizia eta erantzukizunaren aldeko aldarrikapenak babesteko", adierazi du Michèle Taylor Estatu Batuetako enbaxadoreak.

Irango Gobernuak, berriz, "sinesgarritasun morala" ez dutela salatu zuen Mendebaldeko herrialdeei. "Irango herriaren eskubideak asko urratu dituzte giza eskubideen defendatzaile deritzonek, Estatu Batuetako gobernuak aldebakarreko zigorrak ezartzeagatik eta Europako herrialdeek, batez ere Alemaniak, Erresuma Batuak eta Frantziak, zigor anker horiek aplikatzeagatik". esan zuen Khadijeh Karimik, Willeko funtzionarioak.

"Kolonialismoaren eta beste nazioen giza eskubideen urraketaren historia luzearekin, Estatu Batuak eta Europak ez daude giza eskubideen defendatzaile direnik itxurak egiteko", adierazi du berriki Irango Atzerri Ministerioak txio batean.

Ez dago ziurtasunik Kontseiluak ebazpena onartuko duenik. Azkenaldian, erresistentzia -Errusia, Txina eta Iranek bultzatuta- hazten ari da Mendebaldeko herrialdeek giza eskubideen errepresioagatik estatu indibidualak gaitzesteko egindako mugimenduen aurka.

Joan den hilabetean, herrialde horiek porrot egin zuten Xinjiang eskualdean Pekinen errepresioari buruzko eztabaida bat sartzeko saiakeran. Baina baliteke Iranek zailagoa izatea osteguneko ebazpena blokeatzea.

Kontseiluak jada adierazi du Islamiar Errepublikaren inguruko giza eskubideen inguruko kezka 2011n Teheranen ekintzen jarraipena egiteko errelatore berezi bat izendatu zuenean. Haren agintaldia urtero berritzen da.

(AFPrekin)