Het beeld zal de regering van president Jair Bolsonaro markeren: de donkere lucht midden in de middag in São Paulo vanwege de dikke rook veroorzaakt door de branden in het Amazonegebied.
PUBLICITEIT
Het was 19 augustus 2019, minder dan negen maanden nadat Bolsonaro aan de macht kwam. Beelden van de zwarte wolk die duizenden kilometers aflegt, hebben wereldwijd tot verontwaardiging geleid over de steeds snellere vernietiging van het grootste regenwoud ter wereld.
Drie jaar later stelt de president zich kandidaat voor herverkiezing, met een staat van dienst op het gebied van milieukwesties die door milieuactivisten als rampzalig worden beschouwd.
Tijdens de ambtstermijn van de voormalige legerkapitein nam de gemiddelde jaarlijkse ontbossing in het legale Amazonegebied – voornamelijk veroorzaakt door het kappen van bomen om ruimte te maken voor gewassen en veehouderij – met 75% toe vergeleken met het voorgaande decennium.
PUBLICITEIT
Vorig jaar daalde het budget voor publieke organisaties voor milieubehoud met 71% vergeleken met 2014, toen het zijn hoogtepunt bereikte, blijkt uit een onderzoek van de Federale Universiteit van Rio de Janeiro en de NGO Instituto Socioambiental.
Bolsonaro ontsloeg werknemers die zich tegen zijn milieubeleid verzetten, bekritiseerde internationale leiders met nationalistische toespraken over ‘ons Amazonegebied’ en werd beschuldigd van het handhaven van de steun voor landbouw- en mijnbouwactiviteiten ten koste van het behoud van het bos, ook in beschermde gebieden, zoals inheemse reservaten.
Voor wetenschappers en milieuactivisten zullen de gepolariseerde verkiezingen van zondag (2), waarin Bolsonaro (PL) tegenover voormalig president Luiz Inácio Lula da Silva (PT) staat, favoriet in stemintentiepeilingen, potentieel enorme gevolgen hebben voor de planeet.
PUBLICITEIT
“Dit zijn de belangrijkste verkiezingen in de geschiedenis van Brazilië”, zegt Marcio Astrini, uitvoerend secretaris van Observatório do Clima, een netwerk van milieugroeperingen.
“Het is een zeer radicale beslissing die we bij deze verkiezingen gaan nemen. We zullen kiezen of de Amazone blijft leven of dat er een doodvonnis volgt met de herverkiezing van Bolsonaro.”
Bolsonaro, tegen de stroom in
Milieukwesties hebben in de campagne weinig belangstelling getrokken vergeleken met sociaal-economische kwesties in een land waar 30 miljoen mensen honger lijden.
PUBLICITEIT
Maar midden in de strijd tegen opwarming van de aarde, wekt het onderwerp interesse buiten de grenzen van Brazilië.
Scott Denning, een Amerikaanse expert op het gebied van klimaatverandering aan de Universiteit van Colorado, geeft toe dat hij de Braziliaanse politiek niet volgt, maar zei dat hij nauwlettend zal volgen wat er zal gebeuren met het Amazonegebied, dat 60% van zijn grondgebied in Brazilië heeft.
Uit onderzoek blijkt dat het bos, dat tot voor kort de groeiende CO2-uitstoot hielp absorberen, meer is gaan uitstoten dan het absorbeert.
PUBLICITEIT
En deze uitstoot van het Amazonegebied verdubbelde in de eerste twee jaar dat Bolsonaro aan de macht was, totdat ze het equivalent vertegenwoordigden van 5% van de uitstoot van fossiele brandstoffen op de planeet.
“Nog vier jaar als deze en het zal veel CO2 zijn. De Amazone is een enorme levende koolstofspons. Maar nu kappen en verbranden we bomen sneller dan ze kunnen regenereren”, legt Denning uit.
“De rest van de wereld worstelt met het terugdringen van de uitstoot van fossiele brandstoffen en Bolsonaro gaat de tegenovergestelde richting uit.”
Kritiek op Lula
In een verklaring verdedigde de campagne van Bolsonaro de nalatenschap van de president, “door milieubescherming in evenwicht te brengen met eerlijke en duurzame economische groei voor iedereen en sociale voordelen.”
Maar Lula is ook bekritiseerd vanwege zijn milieuprestaties, met name zijn beslissing om de gigantische waterkrachtcentrale van Belo Monte in het Amazonegebied te bouwen.
Zijn eerste regeringsjaar, 2003, was het op een na slechtste in termen van ontbossing, met 27.772 vierkante kilometer aan bomenkap in het Amazonegebied – het dubbele van de 13.038 km2 in 2021, tijdens de regering-Bolsonaro.
De regering-Lula heeft vervolgens de ontbossing echter met 75% teruggedrongen tot recordniveaus.
Twee weken geleden kreeg de voormalige president belangrijke steun van zijn voormalige minister van Milieu, Marina Silva, die zijn regering in 2008 verliet, ontgoocheld door zijn beleid in het Amazonegebied.
Milieuactivist Claudio Angelo, die in 2018 meewerkte aan de mislukte kandidatuur van Marina, beweert dat milieukwesties geen prioriteit zijn voor Lula.
Maar activisten zijn ervan overtuigd dat het niet erger kan zijn dan Bolsonaro.
“Lula heeft die agenda niet in zijn hart, maar hij is niet dom. Hij weet dat Brazilië – en dat heeft hij nodig als president – de internationale geloofwaardigheid moet herwinnen en investeringen moet aantrekken. En daar hoort een verantwoord milieubeheer bij”, zegt Angelo.
Voormalig vakbondsleider promede doelstellingen voor het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen, zoals overeengekomen door Brazilië in de Overeenkomst van Parijs, te verhogen, het Amazonefonds opnieuw te activeren voor internationale financiering om het bos te beschermen en de ontbossing “meedogenloos” te bestrijden.
(Met de AFP)
Lees ook:
